Autisme: de meestgestelde vragen in Google
31 juli 2021Niet al deze vragen zijn dingen die ik oké vind om te vragen. Sommigen zijn ronduit stigmatiserend. Maar for the sake of it, heb ik deze vragen serieus en uitgebreid proberen te beantwoorden. Want eigenlijk weten heel veel mensen bijna niets van autisme. Ook medisch opgeleide professionals niet. Psychologen ook niet per se. En ook onder autisten zelf heerst nog heel veel misinformatie en geïnternaliseerd validisme.
Maar we beginnen overal ergens, en de eerste plek waar je je vraag intikt is Google toch? En omdat de antwoorden die Google geeft vaak fout zijn, heb ik ze hier goed geprobeerd te beantwoorden. Hopelijk hebben jullie hier iets aan!
Is autisme erfelijk? Hoe wordt autisme veroorzaakt?
Voor het gemak heb ik deze twee vragen gegroepeerd omdat het antwoord hetzelfde is. Autisme is inderdaad erfelijk. Wetenschappers geloven dat autisme zowel door genetische als door omgevingsfactoren kan ontstaan, of een combinatie van de twee. Feit is wel dat je autistisch wordt geboren. Het is geen ziekte die je kan oplopen of genezen, ondanks wat sommige therapieën of ‘experts’ je willen doen laten geloven. Autisme wordt ook niet veroorzaakt door vaccinaties.
Als je autistisch bent, is de kans erg groot dat een van je familieleden ook autistisch is.
Is autisme een stoornis?
Volgens de DSM, het handboek waarmee onder andere autisme wordt gediagnosticeerd, is autisme een stoornis. Maar eigenlijk is het dat niet. Het is een neurotype. Een natuurlijke variatie in ons brein. Autisme heeft positieve en negatieve kanten, net zoals iedereen dingen heeft waar die goed, of juist minder goed in is. Autistisch zijn is onderdeel van je persoonlijkheid en je zijn, en niet iets waar je je voor zou hoeven schamen of iets wat ‘verstoord’ is.
Wat wel belangrijk is om te weten is dat onze samenleving gebouwd is voor neurotypische mensen, en niet voor autisten. Daar komen heel veel van de problemen die autistische mensen ervaren vandaan. Maar dat is aan de samenleving, en niet aan de autisten.
Zijn autisten hoogbegaafd?
Dat zijn twee dingen die niet echt veel met elkaar te maken hebben, al zou je hoogbegaafdheid ook als een neurotype kunnen beschouwen. Dus nee. Niet per se. Het kan natuurlijk wel samen gaan, maar dat hoeft niet.
Sterker nog, bij autisten en andere neurodivergente mensen werken traditionele manieren van het meten van hoogbegaafdheid (zoals IQ-tests) vaak niet goed, omdat deze gemaakt zijn voor neurotypische mensen. Het komt daardoor heel vaak voor dat autisten een zogenaamd disharmonisch profiel hebben, waarop ze heel hoog scoren op sommige punten, maar laag op andere punten.
Er zijn overigens nog wel meer redenen waarom IQ een onbetrouwbare manier van intelligentie meten is.
Zijn autisten egoïstisch?
We zijn niet meer of minder egoïstisch dan neurotypische mensen. Autistische communicatie is wel anders dan die van neurotypische mensen, waardoor er soms aan beide kanten misverstanden ontstaan. Omdat autisten in de minderheid zijn, krijgen wij hier vaak de schuld van, maar het probleem zit aan twee kanten. Dit wordt verklaard door het dubbele empathieprobleem wat onderzocht is door de autistische wetenschapper dr. Damien Milton. Hij bewees ook dat autistische mensen onderling even goed communiceren als neurotypische mensen onderling.
Sterker nog, de autistische gemeenschap is in mijn ervaring onderling vaak heel compassievol en begripvol naar elkaar, en ook behulpzaam.
Zijn autisten vergeetachtig?
Het komt vaak voor dat het kortetermijngeheugen minder goed werkt bij autistische mensen. Dat komt omdat zintuiglijke prikkels bij ons harder binnenkomen en ons werkgeheugen daarom overbelast raakt. Daarom kunnen autistische mensen inderdaad vergeetachtig zijn, vooral als het gaat om alledaagse dingen zoals je sleutels vergeten.
Ook hebben veel autisten moeite met auditieve prikkelverwerking, waardoor ze dingen die tegen hen gezegd worden moeilijker of slechter registreren. Dat kan ook de indruk wekken dat sommige autistische mensen vergeetachtig zijn.
Dit is natuurlijk niet bij iedere autist het geval.
Is autisme een persoonlijkheidsstoornis?
Nee. Autisme is een neurotype waar je mee wordt geboren. Persoonlijkheidsstoornissen kunnen ook genetisch zijn maar ontwikkelen zich vaak pas later, en hebben meestal ook een duidelijke basis in (jeugd)trauma. Daarom kun je ook eigenlijk pas gediagnosticeerd worden met een persoonlijkheidsstoornis als je volwassen bent, omdat voor die tijd je persoonlijkheid nog niet voldoende is gevormd.
Er zijn 10 persoonlijkheidsstoornissen gegroepeerd over 3 clusters. Sommige persoonlijkheidsstoornissen kunnen qua symptomen overlappen met autisme en daarom worden ze nogal eens met elkaar verward, maar het is niet hetzelfde.
Autistische mensen kunnen wel ook een persoonlijkheidsstoornis hebben.
Is autisme een epidemie?
Nee. Autisme is geen ziekte die je kunt oplopen of genezen, en is dus ook geen epidemie. De stijging in diagnoses heeft te maken met de ontwikkelende wetenschap, waardoor autisme vaker en beter wordt herkend. En dat is juist een goed iets, want dan kunnen we hulp krijgen die op onze behoeftes is aangesloten en die bij ons past.
Een andere reden voor de stijging in diagnoses is dat in de afgelopen decennia de diagnostische criteria voor autisme zijn veranderd en ook versoepeld naarmate de wetenschap zich ontwikkelde en we steeds meer leerden over autisme. Ten tijde van Leo Kanner werd autisme zelfs nog onder het schizofreniespectrum geschaard.
Is autisme een handicap?
Dit antwoord is persoonlijk, maar naar mijn mening: ja. Dat komt omdat de wereld niet toegankelijk is voor ons. Wat ik wel belangrijk vind om te nuanceren is dat disability een werkwoord is – wij zijn niet beperkt, maar wij worden beperkt door onze omgeving. Als het kantoor waar ik werk bijvoorbeeld makkelijker te bereiken was en er geen TL-lampen, felgekleurde muren en harde geluiden zouden zijn, zou het een stuk toegankelijker voor mij zijn en ervaar ik minder beperkingen.
Leven in een neurotypische wereld kan daarom zeker een handicap zijn, maar dat is natuurlijk ook aan elke autist zelf om te bepalen. Elke autist is anders, dus iedereen ervaart dit anders en heeft hier een andere mening over.