Autisme, ADHD en seks
19 januari 2022Trigger warning: in dit artikel praat ik over seksueel misbruik.
We moeten praten over autisten, ADHD’ers en seks. Want surprise! Net als heel veel andere mensen, hebben autisten en ADHD’ers net zo goed seksuele ervaringen, behoeftes en verlangen. En het is hoog tijd dat we het daar eens over hebben.
Ongemakkelijk, maar wel een belangrijk, en vaak ook een erg pijnlijk onderwerp. Want autisten en ADHD’ers krijgen over het algemeen geen goede seksuele voorlichting die specifiek aansluit op hun neurotype, en dat is een probleem. Want onze seksuele ervaringen zijn anders, we lopen tegen andere problemen aan en dat maakt ons kwetsbaarder. Er heerst daarnaast nog altijd een groot stigma dat gehandicapte of disabled mensen niet seksueel zijn. Dat geldt net zo goed voor neurodivergente mensen, met name autistische mensen. En hoewel er inderdaad een groot aantal autisten aseksueel zijn en daar óók over gepraat moet worden, zijn er net zo veel autisten en adhd’ers die dat niet zijn.
Seks en over- en onderprikkeling
Omdat autisten over het algemeen heel gevoelig zijn voor sensorische prikkels, kan seks heel heftig zijn. Seks is bij uitstek een activiteit met veel prikkels. Ikzelf moet me er altijd goed mentaal op voor-bereiden en opletten dat ik die prikkels ook aan kan. Doe ik dat niet? Dan kan ik tijdens de seks in een meltdown raken.
Hierdoor vind ik het moeilijk om spontane seks te hebben en moet ik dit echt inplannen om er ten volle van te kunnen genieten. Haalt de spontaniteit er wel af, maar zorgt er wel voor dat het voor mij een stuk leuker wordt!
Het kan ook de andere kant op gaan. Net als overprikkeling bestaat er natuurlijk ook onder-prikkeling. Continu naar prikkels zoeken is wat meer een kenmerk van ADHD, al komt het ook voor bij autisten. Sommige autisten en ADHD’ers zijn dan ook dol op seks en gebruiken het juist om prikkels op te zoeken.
Daar staat tegenover dat als je snel onderprikkeld bent, je misschien ook snel verveeld bent of afgeleid raakt tijdens de seks. Bijvoorbeeld als het te lang duurt of als er niet genoeg gebeurt. Dan kunnen je gedachten gaan dwalen en wordt het misschien moeilijk om klaar te komen.
Omdat ik een AuDHD’er ben is het voor mij nóg wat gecompliceerder. Ik moet seks zorgvuldig inplannen, maar óók ervoor zorgen dat ik niet verveeld of afgeleid raak. Het duurt vaak best een tijd voor ik klaar kom (als het al gebeurt), en als ik tussendoor mijn aandacht verlies gebeurt het helemaal niet. Vroeger schaamde ik me daar erg voor, maar het is niet iets waar ik altijd even veel aan kan doen.
Wees niet bang om te experimenteren om te kijken wat er voor jou werkt om het interessant te houden. Vibrators kun je ook met z’n tweeën gebruiken, en de wereld van consensual BDSM kan ook een uitkomst zijn. Daarnaast kan je natuurlijk ook gewoon genieten van seks zonder klaar te komen.
Autisme en aseksualiteit
Het is wetenschappelijk bewezen dat autistische mensen vaker aseksueel zijn of zich op het aseksuele spectrum bevinden. Toen ik een tijdje geleden de (enorm problematische) show Love on the Spectrum keek, viel het me op dat een van de deelnemers, Maddi, helemaal geen behoefte leek te hebben aan relaties of seks. Ze gaf zelfs aan dat ze nog nooit verliefd was geweest en dat ze het alleen maar op dates wilde omdat ze dacht dat het hoorde. Ze bleef maar gepusht worden door haar ouders en de tv-mensen om het toch maar te doen, met nog slechte matches ook. Waarom was er niemand die haar vertelde dat het geen verplichting is en dat het eigenlijk niet hoeft?
Allereerst wil ik hier even zeggen dat aseksueel niet hetzelfde is als geen seks willen. Het is een seksualiteit (net als homo- of biseksualiteit) waarbij je geen of verminderde seksuele aantrekkingskracht voelt tot andere mensen. Het tegenovergestelde van aseksualiteit is alloseksualiteit, waarbij je dus een normale aantrekkingskracht voelt tot mensen. Dit kunnen dan weer mensen zijn van hetzelfde geslacht als jij of een ander geslacht.
Sommige aseksuele mensen, maar niet allemaal, zweren seks helemaal af. Dat is oké! Zeker als je autistisch bent. Seks is een heftige berg prikkels, en niet iedereen wil dat, is daar klaar voor, kan daar tegen, of heeft daar behoefte aan. Je bent niet verplicht om seks te hebben omdat andere mensen seksueel zijn. Daten en seks is geen verplichting, en ook zonder seks te hebben of seksuele aantrekkingskracht te ervaren kun je waardevolle vriendschappen en relaties hebben.
ADHD’ers daarentegen hebben juist vaak weer meer behoefte aan seks dan neurotypische mensen. Dat komt omdat ADHD’ers een tekort hebben aan de neurotransmitter dopamine, en daardoor meer prikkelzoekend zijn. Dit kan natuurlijk bij autisten ook het geval zijn als je prikkelzoekend bent.
Autisme en seks en consent
Nu komen we aan bij het allerbelangrijkste deel van dit artikel. Autisten en ADHD’ers zijn namelijk heel erg vatbaar voor coërcie, seksueel misbruik, en seksuele trauma’s. Ook ik heb zo mijn traumatische ervaringen met seks.
Het is echt heel belangrijk dat als je een relatie aangaat, of als je seks hebt, dat jij dit ook echt wíl. Wil je het niet, dan moet je het ook niet doen. Laat je niet meeslepen omdat iedereen het doet of omdat iemand aan blijft dringen. Heb je een onderbuikgevoel? Nee is nee. Je kan beter een keer te vaak nee zeggen dan te weinig.
In 2019 is er een onderzoek gedaan over seks bij autisten. Uit het onderzoek kwam dat autistische vrouwen minder behoefte hebben aan seks dan autistische mannen, maar wel vaker seksuele ervaringen hebben, én heel veel slechte ervaringen. De wetenschappers legden de link alleen niet. Over andere genders is helaas geen data.
Ik denk dat het belangrijk is om de intersectie van autisme en trauma beter te leren begrijpen, en hoe trauma invloed kan hebben op je seksuele ervaring als je autistisch bent en wat voor effect dat op je heeft. Ook als je misbruik niet goed kunt herkennen als zodanig.
We zijn extra kwetsbaar
Een van de redenen dat autisten zo vatbaar zijn voor seksueel misbruik, is omdat maskeren ervoor kan zorgen dat je niet zo goed meer door hebt wat je nou echt wel en niet wilt, waardoor je in sommige gevallen misbruik minder goed kunt herkennen. Je bent namelijk al de hele dag onbewust bezig met dingen doen die je eigenlijk niet wilt.
Ook kan je moeilijk red flags spotten als je moeite hebt met nonverbale communicatie oppikken en sociale regels, waardoor je misschien niet de (slechte) intenties van de ander kan ontdekken. Dat maakt ons extra kwetsbaar.
Voor ADHD’ers zijn impulsiviteit en hyperfixaties ook valkuilen. Mijn grootste valkuil als AuDHD’er en de reden voor vrijwel al mijn traumatische ervaringen op seksueel gebied is hyperfixatie op een persoon. Ik kan dan een heel heftige ‘verliefdheid’ krijgen die soms ook echt een obsessie wordt. Dan maak ik moeilijker de juiste beslissing, laat ik me sneller meeslepen en pik ik negatieve signalen en red flags niet meer op.
Ik heb dan ook voor mezelf besloten dat ik geen seks meer wil hebben met mensen op wie ik hyperfixeer. Op dit moment heb ik al jaren een stabiele monogame relatie dus is dat gelukkig geen issue. Maar als ik ooit weer ga daten, is dat iets wat ik voor mezelf strak in de gaten moet blijven houden.
Mijn partner is autistisch en heeft geen interesse meer in sex met mij
De sex die we hadden was monotoon en iedere keer tzelfde ook
Drie minuten wrijving met zijn penis .. zó voelde dat voor mij (HSP- er)
Wat ik ook vermoed is dat hij na ca 6 mnd uitgekeken was op mij…
Ik wilde standjes proberen maar dat vond hij eng en vond er niks aan
Hij kijkt porno en dan valt op hij op jonge meiden die er dus jong uitzien
(Zag Pornhub op zijn pc)
Vroeg hem om dit niet meer te doen want t zijn ook live beelden bv live chat en ik vind dit vreemdgaan
Hij blijkbaar niet
Ik hoor wel eens rare geluiden s’ochtends als we niet bij mekaar slapen, kreunen en klaarkomen ..
Graag advies of onze relatie platonisch is geworden of nog te redden is
Misschien gerelativeerd is aan autisme
Groet Wendy
Hi Wendy,
Ik weet verder niks van je situatie en ben geen GGZ-professional of relatietherapeut. Ik kan je dus geen advies geven of je relatie nog te redden is of niet. Kun je er met hem een eerlijk en open gesprek over voeren? Desnoods kun je met hem afspreken om in relatietherapie te gaan als hij daar ontvankelijk voor is.
Hoe jammer het ook is, als de ander geen zin heeft, houdt het op.
Waar het op aan komt, is (met speelsheid, nieuwsgierigheid, aandacht en liefde) zoeken naar wat wèl leuk is om samen te doen, los van het lichamelijke.
Ik heb zelf autisme en voor mij is het noodzakelijk dat ik me in de eerste plaats veilig en geliefd voel en dat ik tot niets verplicht ben.
Dus dat de ander niet gaat mokken omdat ik iets niet wil.
En vice versa 😉
Liefdevol vrijen gaat om liefde te beleven op een fysieke en verbonden manier, met aandacht voor elkaars wensen.
Wens je een mooie ontdekkingstocht naar jezelf en elkaar.